Ngành công nghiệp tiền điện tử còn non trẻ, và trong công nghệ mới nổi, một số ít các công ty thường dẫn đầu về phí. Đối với những người nắm giữ cổ phần trong các công ty này, điều này thường được coi là một điều được khuyến khích. Đối với những người khác, không phải vậy.
Sự gia tăng gần đây của tài chính phi tập trung (defi) không có gì khác biệt, và công ty nắm giữ ngọn đuốc là MakerDAO. Khi điều kiện thị trường thuận lợi, các công ty hùng mạnh này có thể là những người tiên phong cho ngành công nghiệp. Tuy nhiên, nếu họ phải đối mặt với một mối đe dọa liên quan đến sự tồn tại, họ có thể kéo toàn ngành xuống cùng họ.
Nếu gọi đại dịch COVID-19 là một con thiên nga đen có vẻ như là một cách nói khiêm tốn. Chỉ cần một nhịp đập, thiên nga đen này đã đánh sập các thị trường, nền kinh tế và tạo ra thất nghiệp với tốc độ mà thế giới chưa từng thấy. Sự lây lan đều đặn của virus, cùng với các phản ứng trái chiều từ các công ty và chính phủ, đã tạo ra sự không chắc chắn trên diện rộng – kryptonite (một thứ có thể làm suy yếu nghiêm trọng hoặc gây tổn hại cho một người hoặc vật cụ thể) cho thị trường toàn cầu.
Giá tiền điện tử cũng giảm mạnh, với một số ý kiến cho rằng mức đầu tư tổ chức khó tránh khỏi liên quan với các tài sản tài chính chính thống, trong khi những người khác cho rằng trong thời điểm khủng hoảng, các nhà đầu tư lo lắng đã bán mọi thứ. Chỉ là vấn đề thời gian trước khi một sự thay đổi mạnh mẽ từ cuộc khủng hoảng tài chính đang gia tăng đã đến với MakerDAO.
MakerDAO cảm thấy nguy hiểm
Vào ngày 12 tháng 3, giá Ether đã giảm trên rìa vách đá, giảm 30% trong 24 giờ. Đột nhiên, giao thức phi tập trung của MakerDAO phải gánh nợ hàng triệu đô la từ việc cho vay dưới tài sản thế chấp. Công ty đã bị giáng một đòn chí mạng và đã xem xét đến tắt máy khẩn cấp.
Dai (DAI), stablecoin của Maker, được chốt với đồng đô la. Dai được đúc bởi những người dùng đảm nhận các vị trí nợ được thế chấp, trong đó tài sản thế chấp được gửi vào một hợp đồng thông minh Ethereum, với tỷ lệ phần trăm giá trị tài sản được thanh toán bằng Dai. Tài sản thế chấp sau đó được giải phóng khi token được hoàn trả và Dai bị phá hủy. Các khoản vay không thể được hỗ trợ bởi tài sản thế chấp được đưa vào thanh lý, trong đó các tài sản thế chấp được bán đấu giá cho Dai để trả nợ. Nhưng việc giảm giá khiến các nhà thầu giành được các cuộc đấu giá thanh lý 0 DAI – khủng hoảng của Maker ngày càng tồi tệ hơn.
Khi ngày 13 tháng 3, công ty đã có thời gian để đánh giá thiệt hại. Có vẻ như ông chủ của MakerDAO đã nhìn thấy một tia hy vọng và kêu gọi một cuộc bỏ phiếu của cộng đồng trước cuộc đấu giá nợ đầu tiên của công ty.
Vào thời điểm đấu giá, khủng hoảng tài chính của MakerDAO đã mở rộng lên khoảng 5 triệu đô la. Một bài đăng trên blog của Maker đã đưa ra lời xin lỗi của công ty:
“MakerDAO có thặng dư dương 500,000 đô la trước khi giảm giá và hiện có thặng dư âm 4 triệu đô la cần được lấp đầy. Giao thức bao gồm vấn đề này, giải pháp là kích hoạt đúc tiền MKR và đấu giá, DAI đang được sử dụng để lấp đầy khoản nợ. Trong quá trình hoạt động bình thường, MKR bị đốt cháy khi khoản nợ từ kho tiền được hoàn trả, đây sẽ là cơ chế ngược lại”.
Nhà bình luận xoay vòng nhưng hầu hết đều lạc quan
Cộng đồng tiền điện tử thường yêu cầu trừng phạt khi các công ty phạm sai lầm. Tuy nhiên, có vẻ như MakerDAO đã chiếm được một vị trí trong trái tim của các nhà bình luận ngành công nghiệp. Trong các trường hợp khác, trong khi các lỗ hổng kỹ thuật và tổn thất đột ngột có thể tạo ra làn sóng tẩy chay, phản hồi đối với Maker chủ yếu là hỗ trợ.
Alex Melikhov, CEO của EOSDT, một công ty DeFi, đã giải thích rằng những rắc rối gần đây của MakerDAO, thuộc về bản chất kỹ thuật, chứ không phải về kinh tế: “Những trường hợp này cho thấy sự thiếu hụt trong hệ thống MakerDAO và những điểm yếu trong dung lượng mạng Ethereum”.
Mặc dù phân tích của Melikhov về sự thất bại đã đổ lỗi cho khía cạnh kỹ thuật, ông cũng có một số lời chỉ trích rõ ràng về việc MakerDAO độc quyền sử dụng nhà tiên tri cho các nguồn cấp giá, vốn không giữ được các giao dịch đang chờ xử lý.
Theo Melikhov, điều này đã tạo ra “một cơn bão hoàn hảo” (sự kết hợp bất thường của các sự kiện hoặc những thứ tạo ra kết quả xấu hoặc mạnh bất thường) cho MakerDAO. Những người quản lý công ty không quan tâm đến việc mua ETH với giá cao hơn 20% thị trường – một sự thay đổi rõ rệt so với mức giảm 3% thông thường. Trong khi đó, Kain Warwick, người sáng lập Synthetix và CEO của blueshyft, đã đưa ra một lưu ý lạc quan hơn, cho rằng trong khi việc giảm giá đã bộc lộ những vấn đề tiềm ẩn trong DeFi, thì phẩm chất cơ bản của Ethereum vẫn còn mạnh mẽ.
Câu hỏi về an ninh được đặt ra trong lĩnh vực DeFi. Gustav Arentoft của MakerDAO lặp lại các vấn đề về bảo mật trên sân khấu tại Tuần lễ Blockchain Luân Đôn:
“Nó là một lĩnh vực khó khăn. Chúng tôi có trách nhiệm lớn hơn khi xây dựng hệ thống, vì mã hoàn toàn công khai. Chúng tôi bị giới hạn thời gian để xây dựng hệ thống. Hacker có thời gian không giới hạn để nghiên cứu mã và tạo ra các bản hack. Và đó là vấn đề nan giải nhất”.
Ryan Selkis, người sáng lập và CEO của Messari cũng bày tỏ sự hoài nghi về mức độ bảo mật trong tháng 1 – trước khi có bất kỳ vụ hack hay lỗ hổng kỹ thuật cụ thể nào được nêu ra. Anh nói rằng “quá lạc quan khi nói rằng sẽ không có một lỗi trước khi DeFi trở nên to lớn”.
Maker giải quyết tình huống
Cuộc đấu giá nợ cực kỳ quan trọng của MakerDAO đã kết thúc vào ngày 23 tháng 3, với tổng trị giá 4,3 triệu đô la dưới tài sản thế chấp Dai được đấu thầu qua hai giai đoạn. Mặc dù ban đầu có một số lời chỉ trích về thiếu hành động quyết định của Maker tại thời điểm công ty đang cân nhắc về việc đóng cửa khẩn cấp, cộng đồng chủ yếu lạc quan về cách xử lý tình huống của công ty.
Có vẻ như cuộc đấu giá diễn ra thất bại. 20 phút trôi qua, chỉ có hai hồ sơ dự thầu được thực hiện. Một thành viên trong cộng đồng đã viết: “Tôi không thể chờ để nói với cháu mình về điều này”.
Tuy nhiên, vài ngày trước khi diễn ra phiên đấu giá, một “tổ chức backstop” đã được thành lập. Tổ chứ sẽ tham gia và đóng vai trò là người mua hàng cuối cùng nếu giá giảm xuống dưới 100 DAI. Tổ chức này được tạo thành từ các thành viên cộng đồng, cùng với Michael Anderson của Framework Ventures, đảo ngược vị trí trước đây của anh ấy tại MakerDAO. Anderson nói rằng quyết định của anh là đảm bảo sự ổn định của DeFi nói chung, một lần nữa cho thấy mức độ liên kết phức tạp của số phận ngành với công ty lớn nhất của nó.
Maker thực hiện bước quan trọng để phân cấp hơn nữa
Gustav Arentoft, đại diện phát triển kinh doanh châu Âu của MakerDAO, đã giải thích rằng các dự án DeFi thường sẽ có mối quan hệ với khái niệm phân cấp trong giai đoạn đầu của họ, nói rằng nếu các dự án được phân cấp từ ngày đầu tiên, chúng sẽ tự mở ra rất nhiều vectors tấn công trong hệ thống.
Arentoft nhấn mạnh mặc dù MakerDAO hoàn toàn hỗ trợ phân cấp trong lĩnh vực này, nhưng nó đang thực hiện phương pháp phân cấp dần dần. Ông cho rằng phi tập trung hóa trong DeFi không cần phải là một vị trí nhị phân: “Cá nhân tôi không tin rằng đó là nhị phân theo nghĩa là bạn được phân cấp hoặc bạn giống như tài chính truyền thống”.
Nhưng khi mọi rắc rối đã lắng xuống từ cuộc khủng hoảng nợ, MakerDAO đang trao quyền quản trị cho hợp đồng thông minh làm nền tảng cho giao thức của công ty đối với các hodlers MKR. Là động lực của toàn bộ khu vực DeFi, động thái này là một bước tiến quan trọng đối với quản trị phi tập trung.
Mặc dù việc chuyển giao quyền lực trong cộng đồng kéo dài ba tháng đã được hoàn tất, nhưng nền tảng đã thúc giục cộng đồng Maker tiếp tục tham gia sâu sắc và tiếp tục bỏ phiếu một cách thông minh và thường xuyên, nói rằng sự thờ ơ của cử tri có thể đe dọa dự án.
Rule Christensen, CEO của Maker Foundation nói rằng công ty đã nhanh chóng tiến tới phân cấp hoàn toàn:
“Bằng cách hoàn thành cam kết chuyển giao hợp đồng token MKR cho các hodlers MKR, Maker Foundation tiếp tục hướng tới một MakerDAO hoàn toàn tự trị. Và nó chỉ là sự khởi đầu. Chúng tôi sẽ tiếp tục sẵn sàng cho cộng đồng để phân cấp hoàn toàn trong những tuần và tháng tới”.
